6 feiten over wat alcohol met je doet en hoe je er bewuster mee kunt omgaan

6 feiten over wat alcohol met je doet en hoe je er bewuster mee kunt omgaan

01/02/2024

1 februari, sinds 2019 het vaste startschot voor een maand lang Tournée Minérale. Een campagne waarin de Stichting Tegen Kanker en De Druglijn iedereen oproepen om een maand lang geen alchohol te drinken.

Alcohol is van alle tijden, al beginnen steeds meer mensen zich de laatste jaren wel terecht af te vragen of hun alcoholgebruik niet wat te hoog ligt. Geert Dom is verslavingspsychiater en alcoholexpert. In zijn boek Een nuchtere kijk op alcohol deelt hij de nieuwste wetenschappelijke inzichten over wat alcohol met je doet en hoe je er bewuster mee kunt omgaan. 

Wij delen alvast 6 belangrijke redenen waarom Tournée Minérale echt wel een goed idee is.

1. Als alcohol nu was uitgevonden, zou het niet meer op de markt worden toegelaten.

En dit juist omdat het ook in lage dosissen al schadelijk kan zijn. Kijk maar naar alle geneesmiddelen die niet op de markt komen, omdat ze te veel bijwerkingen hebben. Op de bijsluiter van alcohol zou een hele lijst moeten staan: dat het je emotioneel en agressief kan maken, dat je er afhankelijk van wordt, dat het je concentratievermogen en geheugen vermindert, je evenwichtszin verstoort, je spraakvermogen aantast, je lever kapotmaakt en de drempel om zelfmoord te plegen verlaagt… Wellicht zou het naast cocaïne staan op het lijstje met harddrugs. Confronterend, niet? En toch maken onze beleidsmakers nog altijd een onderscheid tussen ‘verstandig en schadelijk alcoholgebruik’. Dat doen ze, onder andere, omdat ze door de alcohollobby onder druk worden gezet.

2. Alcohol is gerelateerd aan meer dan 200 lichamelijke ziekten en gezondheidsproblemen.

Van een verhoogd risico op infecties tot tong-,
long-, keel- en borstkanker. En ook: suikerziekte, epilepsie, hoge bloeddruk, hersenbloeding… Het lijstje gaat nog even door.

3. Een vijftal minuten na de slok bereikt de alcohol je hersenen.

Zodra alcohol je lippen is gepasseerd, komt het snel in de bloedbaan terecht. Een klein deeltje wordt al geabsorbeerd door de bloedvaten in je mond, en wanneer het drankje je maag bereikt, neemt de bloedstroom nog eens 20% alcohol op. De dunne darm absorbeert de grootste hoeveelheid alcohol: zo’n 80%. Alcohol arriveert uiteindelijk in je lever, waar je lichaam het zal afbreken. Die afbraak vraagt tijd en energie. Een gezond volwassen persoon heeft ongeveer 1,5 tot 2 uur nodig om een standaard glas, bijvoorbeeld een biertje, af te breken. Bij vrouwen gaat het meestal trager dan bij mannen.

De reis die alcohol maakt, is complex én supersnel. Een vijftal minuten na de slok bereikt de alcohol je hersenen. De grootste piek voel je daar doorgaans dertig tot negentig minuten later. 

4. Veelvuldig alcoholgebruik lijkt verouderingsprocessen te versnellen.

Als we ouder worden, verliezen we allemaal wel wat hersencapaciteit. Maar het lijkt erop dat veelvuldig en veel alcoholgebruik die verouderingsprocessen verhogen én versnellen. Bij uitgesproken vormen van alcoholisme beginnen de hersencellen minder goed te functioneren en zien we op scans een atrofie die veel meer uitgesproken is dan te verwachten is op basis van de leeftijd.

Vooral de kleine hersenen, die verantwoordelijk zijn voor de motoriek, blijken hier gevoelig aan, maar het effect laat zich eigenlijk merken over het hele brein. Bij de meeste mensen lijkt die hersenschade zich te herstellen na een periode van abstinentie of beduidend minder drinken. Maar sommige hebben pech en ondervinden blijvende schade.

5. Een glas wijn voor een man staat gelijk aan twee glazen wijn voor een vrouw.

Vrouwen zoeken minder snel hulp wanneer ze voelen dat alcohol een te grote grip op hen krijgt. Wachten met hulp is altijd risicovol, maar zeker als je een vrouw met een alcoholprobleem bent. Alcohol heeft op vrouwen immers een grotere impact dan op mannen. Vrouwen raken sneller en meer onder invloed van eenzelfde hoeveelheid alcohol.

Het lijkt er bovendien op dat vrouwen de vele ziekten die door alcohol kunnen ontstaan, sneller ontwikkelen. Vrouwen hebben orgaansystemen die doorgaans gevoeliger zijn voor de negatieve effecten van alcohol.

6. De bewijzen dat alcohol schadelijk is voor de ongeboren foetus zijn overweldigend.

Over de richtlijn rond alcohol en zwangerschap bestaat tegenwoordig geen twijfel meer: er is geen veilige ondergrens. Het is niet duidelijk vanaf welke hoeveelheid alcohol een moeder haar kind in gevaar brengt. Er zijn wel aanwijzingen dat bingedrinken tijdens de
zwangerschap nog schadelijker is dan verspreid drinken. Het veiligst is dus om helemaal niet te drinken tijdens je zwangerschap, en het liefst ook niet in de periode waarin je probeert om zwanger te raken.

Onderzoek toont aan dat alcohol het risico op een doodgeboren kindje of een vroegtijdige bevalling verhoogt, en dan vooral tijdens het eerste trimester van de zwangerschap. 

Een nuchtere kijk op alcohol - Geert Dom

Met dit boek helpt alcoholexpert Geert Dom je om de risico's van je drinkgedrag beter in te schatten. Centraal staan nuchtere adviezen en inzichten over hoe je gezonder kunt omgaan met alcohol. Of je er nu voor kiest af en toe een drankje te laten staan, alcohol volledig af te zweren of het bij je huidige drankgebruik te houden, na het lezen van dit boek is die beslissing in ieder geval gebaseerd op alle wetenschappelijke feiten en medische inzichten die op dit moment voorhanden zijn.