Dag van de Leraar: Interview met Griet Bogaert en Mitte Schroeven, auteurs van ‘Digitale didactiek. Hoe? Zo!’
Dag van de Leraar: Interview met Griet Bogaert en Mitte Schroeven, auteurs van ‘Digitale didactiek. Hoe? Zo!’
Op zaterdag 5 oktober is het opnieuw Dag van de Leraar. Die dag zetten we het onderwijs graag in de kijker.
Wij interviewden Griet Bogaert en Mitte Schroeven. We vroegen ze naar wat (digitaal) lesgeven voor hen betekent.
Griet Bogaert is lerarenopleider aan HOWEST met kernvakken algemene en digitale didactiek. Ze werkte meer dan 20 jaar als leraar NT2, Nederlands en Engels. Mitte Schroeven werkt als nascholer voor het Centrum voor Onderwijs en Leren aan Thomas More Hogeschool en heeft meer dan 15 jaar ervaring als leraar in het secundair onderwijs.
Waarom zijn jullie leraar geworden?
Griet: Ik hield altijd al van talen. Maar ik ben ook altijd graag omringd geweest door mensen en ben graag creatief bezig. Ik zocht een job waar elke dag anders is en waar ik iets kon betekenen voor anderen. Het mooie aan lesgeven is dat je voortdurend wordt uitgedaagd om jezelf te ontwikkelen en steeds nieuwe manieren moet vinden om je leerlingen te inspireren.
Mitte: Zoals bij zovelen zat het in de familie. Wat ik er zo fijn aan vind is inderdaad de maatschappelijke relevantie. En mogen werken met jongeren is gewoon heerlijk!
Wat is een digitaal hulpmiddel dat jullie zelf graag in de klas gebruiken en waarom?
Griet: Hartjes voor Genially, LessonUp en ... de goeie oude PowerPoint. Genially biedt eindeloze mogelijkheden, zolang je het op een doordachte didactische manier inzet: van presentaties tot leerpaden en zelfs spelletjes of escape games. Ik gebruik het graag vanwege het gebruiksgemak, de strakke vormgeving en het feit dat ik alles mooi kan insluiten in mijn digitale leeromgeving. Echt een toptool. Met volwassen studenten gebruik ik LessonUp tegenwoordig minder dan vroeger met tieners in de klas, maar het blijft een van mijn favorieten. Het is een van de weinige all-in-one tools en biedt bovendien didactische ondersteuning. Je bouwt er je lessen mee op en kunt eenvoudig een variatie aan interactieve elementen toevoegen. En PowerPoint? Ik blijf er bijna dagelijks nieuwe zaken in ontdekken. Noem me old school, maar mijn presentaties zien er alvast niet oubollig uit. Het voordeel is dat ik interactie kan toevoegen met een invoegtoepassing zoals Poll Everywhere of Wooclap.
Mitte: Ik sta momenteel niet meer voor de klas, maar mijn favoriete digitale hulpje is tegenwoordig ChatGPT (en andere AI-tools). Ik gebruik het om te brainstormen, om goede vragen te bedenken ... Voor de vormingen die ik geef gebruik ik Wooclap en Padlet om snel reacties van het publiek te verzamelen. Super handig!
Welke valkuilen moeten leraren vermijden wanneer ze technologie inzetten in hun les?
Griet: Technologie moet een didactisch doel dienen en niet alleen maar ingezet worden omdat het leuk is. En even belangrijk: een balans vinden tussen technologie en andere leermethoden. Bord en stift, pen en papier, het mag ook nog hoor! Een andere valkuil: leerkrachten moeten goed begrijpen hoe technologie werkt en welke mogelijkheden (en beperkingen) deze biedt. Onvoldoende training kan leiden tot een gebrek aan controle of een foute aanpak, wat frustraties en tijdverlies kan veroorzaken en een negatief effect op het leren kan hebben. En een laatste: zorg ervoor dat digitale tools de betrokkenheid vergroten en niet vervangen door passieve consumptie van informatie. Technologie moet het interactief leren bevorderen en geen afstand creëren tussen de leraar en de leerlingen.
Mitte: Ook is het belangrijk dat de leraar hier aan het stuur blijft. Een laptop is een leermiddel, net zoals een rekenmachine of een historische atlas. De leraar bepaalt wanneer de laptop op de bank komt en terug de boekentas ingaat. Zet technologie in waar het zinvol is voor je les. En durf de laptops ook toe te laten waar het minder relevant is.
Hoe zorg je zelf voor een goede balans tussen technologie en persoonlijk contact met je studenten?
Griet: Ik sta vaak voor grote groepen en juist door technologie kan ik het persoonlijke contact versterken. Je kent het wel: de luidste stemmen krijgen vaak de meeste aandacht, terwijl de stille werkers toch ook waardevolle ideeën hebben. Met technologie kan ik ervoor zorgen dat ook de meer introverte studenten hun mening kunnen delen. Zo wordt iederéén gehoord en doet iedereen actief mee.
Mitte: Voor mij staat technologie ook totaal niet in tegenstelling tot persoonlijk contact. Ik gebruik technologie in de les vooral om interactie te faciliteren, om feedback te kunnen geven en om samenwerking te bevorderen. Het lijkt me niet de bedoeling dat we als leerkracht heel de tijd naar dashboards zitten staren. En bijzonder saai bovendien!
AI speelt vandaag een grote rol in het onderwijs. Veel leerlingen maken er al gebruik van voor hun schoolwerk. Hoe kunnen leerkrachten dit op een positieve manier integreren in het leerproces?
Griet: Omdenken! We kijken vaak naar wat genAI wegneemt uit het leerproces: geen teksten meer moeten schrijven, geen kennis meer moeten vergaren, geen processen meer moeten leren. Maar het biedt ook zo veel nieuwe mogelijkheden: hulp bij het studeren, nieuwe vormen van creativiteit en het ontwikkelen van probleemoplossend denken.
Mitte: We moeten leerlingen ook leren omgaan met deze nieuwe technologie. In het verhaal van AI zijn we allemaal nieuwkomers. Als vakexpert is het dan ook heel zinvol om samen met je leerlingen eens te kijken hoe ze AI zinvol kunnen inzetten. En uiteraard moeten we goed bewaken dat AI geen kansen om te leren ontneemt.
Hoe staan jullie tegenover het smartphoneverbod in de klas?
Griet: Aan mijn leraren-in-opleiding geef ik altijd de raad: als je kunt kiezen tussen smartphone en laptops in de klas, laat dan je leerlingen hun laptop gebruiken. Smartphones zorgen voor afleiding – dat is toch bij ons ook zo? Maar anderzijds moeten we jonge mensen ook leren omgaan met al die prikkels. Technologie vermijden wekt vooral frustratie op. Maar ik besef dat het complexer is dan dat, een fijne lijn tussen controle en verantwoordelijkheid.
Mitte: Voor mij spelen de laatste tijd ook meer en meer factoren zoals mentaal welzijn en pestproblematiek op school een rol bij het verbannen van de smartphone tijdens de schooluren. Ik heb de smartphones vaak zinvol ingezet tijdens mijn lessen vroeger, maar nu er meer laptops aanwezig zijn, voel ik die nood minder. Persoonlijk zie ik leerlingen tijdens de pauze wat meer met elkaar praten, dan dat ze naar een scherm zitten staren.
Digitale didactiek. Hoe? Zo!
Meer en meer maken digitale tools deel uit van de dagelijkse lespraktijk. Voor veel leraren is dit even zoeken: het aanbod is groot en je hebt best wat technische knowhow nodig om technologie vlot te integreren in je les.
Digitale didactiek. Hoe? Zo! wil inspireren en uitdagen om technologie in te zetten in de onderwijspraktijk, zonder de didactische essentie uit het oog te verliezen. In dertig vragen ontdek je hoe technologie de leeromgeving kan versterken, veranderen of zelfs herdefiniëren.
Dit boek leidt de weg in de digi-jungle van interactieve multimedia, online werkvormen, gamification en nog veel meer. Het is geschikt voor zowel Digidummies als Digidurvers. Ook beleidsmedewerkers krijgen tips om een geslaagde visie op technologie uit te werken en succesvol te professionaliseren.
Griet Bogaert
Griet Bogaert werkte meer dan 20 jaar als leraar NT2, Nederlands en Engels. Momenteel is ze lerarenopleider aan HOWEST met kernvakken algemene en digitale didactiek. Ze is ook coördinator van het postgraduaat Digitale didactiek.
Mitte Schroeven
Mitte Schroeven heeft meer dan 15 jaar ervaring als leraar in het secundair onderwijs. Momenteel werkt ze als nascholer voor het Centrum voor Onderwijs en Leren aan Thomas More Hogeschool. Als gastdocent geeft ze de module Digitale evaluatie en feedback in het postgraduaat Digitale didactiek aan HOWEST.
Boeken over en rond onderwijs en opvoeding
Dag van de Leerkracht op 5 oktober 2024 is een dag om stil te staan bij de kracht van onderwijs en het onmisbare werk dat leerkrachten elke dag verrichten. Ontdek onze nieuwste boeken over opvoeden, leren lezen, en zoveel meer, plus een selectie boeken aan 20% korting!