Opvallende stijging van hyperventilatieklachten in coronatijden

Opvallende stijging van hyperventilatieklachten in coronatijden

30/03/2021

We ervaren het met z’n allen: de media aandacht voor corona is enorm. Ze laat zich eindeloos herhalen. Een te grote ‘focus op’ is vermoeiend, bijzonder vermoeiend zelfs. Een teveel aan iets impliceert altijd een tekort aan het andere. De overdaad aan info en bijhorende twijfels gaan onmiskenbaar ten koste van onze – zo begeerde- innerlijke rust.

Niet het virus op zich is vermoeiend, maar vooral onze machteloosheid tegen de niet aflatende aanwezigheid van dat pietluttig ding. Het anders willen en niet kunnen bereiken. 

In mijn kinĂ©praktijk word ik dagelijks meermaals geconfronteerd met jong volwassenen en ouderen die meer en meer wegzakken in de angst – en spanningsspiraal. Ze ervaren aanhoudend vage, onzichtbare chronische hyperventilatie klachten (vb. ijlhoofdigheid, wazig zicht, krop in de keel, nek-schouderpijn, druk op de borst, maag- en darmproblematiek, hartkloppingen, ...) en soms af en toe ook een acute aanval. Een fenomeen dat zich sowieso ook voordeed voor de coronacrisis. Ook dan viel er een onrustwekkende, progressieve hyperventilatie curve te betreuren. Een exponentiĂ«le curve die getuige is van een algehele ontreddering. De nood aan een time-out of gedwongen stop agv een burn-out escaleert al jaren, net als het gebruik van anxiolytica en antidepressiva. Het valt niet te ontkennen, we leven al jaren in de ‘Hyperventilation Times’. Door corona zijn onze angst en onzekerheid alleen maar toegenomen. We hebben het niet meer onder controle en zakken daardoor sneller en dieper in de angst- en spanningsspiraal. Burn-out, CVS, fibromyalgie, frequente infecties, depressies zijn – na de jarenlange subtiele verwittigingen van het lichaam (= chronische hyperventilatieklachten) - het logisch gevolg. En laat nu net ‘het niet meer onder controle hebben, het niks te zeggen aan’, een veel voorkomende stressor zijn bij hyperventilatie patiĂ«nten. Een gebrek aan controle is zelfs Ă©Ă©n van de meest ziekmakende factoren bij hyperventilanten en het gevolg van hun perfectionistische instelling. Tijdens mijn jarenlange begeleiding van mensen met hyperventilatieklachten stel ik vast dat 95 Ă  98 % van hen perfectionisten zijn die graag hebben dat alles zowat verloopt naar wens. Iets ‘willen te zeggen hebben aan’ is een zekere vorm van macht houden en staats haaks tegenover de machteloosheid die velen nu in hoge mate ervaren. Macht en onmacht, het zijn elkaars tegenpolen. Ze uiten zich als vuurwerk in het lichaam: hyperventilatieklachten!

De coronacrisis uit zich niet alleen in het lichaam, ook de psyché wordt niet gespaard als gevolg van de toenemende angst. Een angst die we krampachtig willen bestrijden. Ook hiervan willen we ons voor eens en altijd vanaf maken. Vrijheid, het is onze grootste wens! Helaas, dat lukt ons niet, bijzonder frustrerend.  Wat men wil bestrijden zal men sowieso bekrachtigen. Er is maar één gelukkige in dit verhaal en dat is het virus: hoe meer angst, hoe hoger de stress-pijl, hoe meer onze draagkracht afneemt en hoe vruchtbaarder de bodem wordt om het verzwakte lichaam te veroveren. Big virus-smile verzekerd!

Strijden vraagt energie. De brandstof en de kracht die hiervoor nodig zijn kunnen we opbrengen doordat het lichaam grote hoeveelheden stresshormonen produceert o.a. adrenaline en cortisol. Op korte termijn is dit zeker zinvol, maar op langere termijn gaat dit ten koste van ons immuunsysteem (afweersysteem/weerstand). Het genezen van wonden, de verdediging tegen infecties (!) en tegen vrije radicalen zijn niet meer prioritair, er moet gestreden worden tegen alles wat niet mee zit. Op langere termijn, als reactie op een uitgeputte bijnierschors (levert cortisol), kan het immuunsysteem zelfs overactief worden en het eigen lichaam als bedreigend ervaren, m.a.g. allergieën, auto-immuunziekten. 

 EĂ©n van de wijze citaten van Albert Einstein luidt:  “Men kan een probleem niet oplossen met hetzelfde soort denken dat het veroorzaakte”, anders gezegd, “je kan angst niet oplossen met angst”. Vandaar dat ik je een aantal raadgevingen, laten we het Corona-Care noemen, wil meegeven:

Corona is een tijdelijke stressor die je nu eenmaal moet aanvaarden. Aanvaard ook je onzekerheid en je machteloosheid en dat de ‘steekvlampolitiek’ van onze huidige maatschappij (alles moet stante pede in orde komen) nu niet werkt. Hiertegen strijden is zinloos, het verslindt energie en maakt je leven kleurloos.
 
- Aanvaard eveneens je negatieve gevoelens. Ze zijn normaal. Het zijn heel normale emoties en gevoelens op minder prettige en zelfs abnormale gebeurtenissen. Onderdruk je negatieve gevoelens niet, erken ze en benoem ze ook voor jezelf: “ik voel me teleurgesteld, of ik voel me angstig, eenzaam, machteloos of depri, 
 Een gevoel is een golving en elke golving gaat naar haar hoogtepunt, maar komt ook terug tot bedaren. Erken je gevoelens, benoem ze voor jezelf en uit ze ook: huilen (= beste antidepressivum) van verdriet, je boosheid, je machteloosheid afschrijven of aflopen, joggen, uitroepen, het mag allemaal zolang en zoveel je wil. Zet je niet in de slachtofferrol, maar een beetje zelfmedelijden is best okĂ© nu.
 
- Leef in het NU en verleg je te grote focus op de negatieve berichtgeving en je angsten naar datgene wat nog wĂ©l goed is. In het leven kan er van alles gebeuren, het overvalt je, vaak als een blikseminslag. Door mindful aanwezig te  zijn op de goede momenten leef je bewust, kan je volop genieten en ervaar je ook kracht en doorzettingsvermogen voor de minder mooie momenten. Geniet net iets meer van de eerste zonnestralen, van het loslatingsgevoel bij een relaxatie oefening of  geniet van een lekker kopje kruidenthee, van wat stretch of yoga oefeningen, de glimlach voor/van de ander en niet in het minst, geniet van een innerlijke glimlach naar jezelf toe. Trek het bos in, maak foto’s van planten, bomen en check je plaatje op PlantNet. Zie, voel, ruik, hoor wat nu is, proef de natuur met al je zintuigen. Mijn moto luidt “Licht- Lucht- Groen- beweging” en je bent herboren. Ook je geest herleeft in de natuur door een toename van de feel-good hormonen, serotonine en dopamine. Op die manier kan je de stressor corona voor een stuk beperken.
 
- Vermijd het contact met mensen die de situatie dramatiseren. Lees de krant en prijs je gelukkig in dit land! Wees dankbaar dat je op dit moment, op dit stukje van de wereldbol mag wonen, zĂ©ker als vrouw. Uiteraard zijn we niet blind voor de toenemende klimaatsveranderingen, de vluchtelingenstroom en de financiĂ«le, politieke, economische en sociale crisis. Ook de toekomst van onze kinderen en kleinkinderen raakt ons allen, maar sta ook stil bij datgene waarvan we dagelijks gespaard blijven:  oorlog, honger, besmet of helemaal geen drinkwater, gebrek aan medische verzorging, de overtocht in schamele bootjes, de nacht doorbrengen op een doorweekte matras, op sandalen in de sneeuw een schamel rantsoen proberen te bemachtigen, lichamelijke en mentale martelingen en verkrachtingen volop. Neen, dit is geen fictie, maar pure realiteit waarvan we met z’n allen gespaard blijven.
 
- Ben je tijdelijk in quarantaine, in time-out of heb je een verplichte verlengde vakantie stel je dan zelf eens de vraag: “wat wou ik altijd zo graag doen, iets waarvoor ik telkens geen tijd had?” Misschien kriebelt het wel om een nieuwe taal te leren of die roman aan Ă©Ă©n stuk door te kunnen lezen, te schilderen of dat kruidenboek uit te pluizen en ook toe te passen, je slaapkamer een nieuwe look te geven of... nog een leuke tip, je innerlijke rust een flinke boost te geven door  ‘Hyperventilatie ontkracht’ (achtste druk, 2017, Lannoo) te lezen: )) Door het boek zal je beseffen dat je een veel waardevoller persoon bent dan je dacht te zijn waardoor je meer zelfrespect en een warme liefdevolle band met jezelf (!) creĂ«ert. Je komt daardoor in een positieve spiraal terecht die eindigt in een fikse toename van je innerlijke rust.
 
- Je kan het gebrek aan fysiek contact opvullen door mensen te laten voelen dat je ze graag ziet: laat kinderen een tekening maken voor oma,  gebruik frequenter FaceTime of Skype, stuur een (bedankings-)kaartje naar iemand, plan al een toffe activiteit in voor de zomer of maak een gebak, knutselwerkje, bloemstukje voor iemand die je nauw aan het hart ligt. Ook het doorsturen van een komische stommiteit die je zopas begaan hebt of van een zwakte van jezelf of een mislukte foto werkt positief op de lachspieren en maakt je bovendien zo menselijk, zo non-perfectionistisch! Mensen die hun zwakten kunnen toegeven zijn zoveel aangenamer in de omgang. Ze nodigen je uit om los te laten.
 
- Zo kan je ook aandacht schenken aan: vriendelijkheid, mildheid, warmte. Steek je hand al eens spontaner op naar je buurvrouw of naar de postbode, geef voorrang of bedank voor je voorrang, help iemand een handje, vergeef de fout van de ander, leer uit je eigen fouten en wees mild voor jezelf.
 
- Als je je aandacht richt op een gezonde, gevarieerde voeding, op voldoende beweging en slaap, alsook op positief denken, humor en een realistisch haalbaar doel in de toekomst, dan lacht het leven je sowieso toe, zélfs met de minder mooie momenten die je onvermijdelijk te beurt vallen. Negatieve gebeurtenissen dragen meestal een boodschap in zich en geven je de kans om écht zin te geven aan je leven. Zie ze als een springplank naar geluk!
 
- And last but not least: compenseer je negatieve gedachten en gevoelens niet met overmatig gebruik van allerlei genotsmiddelen zoals: roken, alcohol, drugs, gokken, seks, overmatig shoppen of snoepen. Overcompensaties leiden tot zelfverwijt (ik heb me weeral laten gaan), gevolgd door zelfbeledigingen (ik heb geen karakter), antipathie en apathie ten opzichte van jezelf (ik zal altijd wel een looser blijven). Op die manier wordt het “ik ben niet okĂ©â€ gevoel dat veelal aanwezig is stevig gevoed. Dit alles brengt je niet zelden in de negatieve spiraal van de zelfsabotage. 
 
- Kop op! Je kan deze situatie aan: “ik wil het, ik kan het, ik doe het!”

Hyperventilatie ontkracht

Bevrijd jezelf van perfectionisme, chronische spanning en stressgerelateerde klachten

Chris Lenaerts

Oververmoeid, pijnlijke spieren, hartkloppingen, een krop in je keel, onrustige darmen, duizeligheid, tintelingen... Herken jij deze klachten? En vind je maar geen duidelijk aanwijsbare oorzaak? Mogelijk lijd je aan een verborgen vorm van hyperventilatie, ook chronische hyperventilatie (CHV) of angst-en-spanningssyndroom genoemd.

Chris Lenaerts brengt in dit baanbrekende boek haar jarenlange ervaring in de begeleiding van hyperventilatiepatiënten samen. Ze gaat in op de oorzaken en gevolgen van hyperventilatie en biedt je een concreet behandelingsplan aan, waarbij zowel de fysieke als de psychische aspecten van CHV aan bod komen.

> Ontdek meer over dit boek